Bizi Arayın!
Şah damarı tıkanıklığı neden olur?
Kalbi kanlandıran koroner arterlerde olduğu gibi şah damarlarının iç kısmında da ateroskleroz denilen damar sertliği durumu görülebilir. Sağlıklı bir atardamarın duvarı, esnek ve pürüzsüz bir yapıya sahiptir. Yüksek kolesterol düzeyleri, obezite, sigara kullanımı gibi bazı olumsuz faktörlerinin etkisiyle şah damarı duvarında yağlı maddeler, kolesterol atıkları, kireç kalıntıları gibi zararlı maddeler birikmeye başlar.Bu maddelerin birikmesi sonucunda, damarın duvarında aterosklerotik plak denilen kalın bir kireç tabakası meydana gelir. Bu durum şah damarında esneklik kaybı, darlık ya da tıkanıklıkla sonuçlar. Darlık nedeniyle beyne giden kan akımında azalma meydana gelir. Kan akımı kritik düzeyin altına inerse beynin oksijenlenmesi ve beslenmesi etkilenir. Şah damarlarda meydana gelen darlık zamanında ve uygun şekilde tedavi edilmezse tam bir tıkanıklığa sebep olarak kalıcı inmeye ve beyin hasarına yol açabilir. Şah damarı darlığı, inme riskinde önemli oranda artışa neden olur.
Şah damarı tıkanıklığı belirtileri nelerdir?
Şah damarındaki darlık belirli bir seviyeye gelmeden önce hastalarda herhangi bir belirti görülmeyebilir. Darlık kritik seviyeye geldiğinde ise aterosklerotik plak bölgesinde oluşan geçici pıhtılara bağlı olarak inmede de görülen bazı belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Geçici pıhtının çözülmesi sonucu belirtilerin kaybolması ile karakterize bu duruma geçici iskemik atak adı verilir. Geçici iskemik atak beyne giden atardamarda pıhtı oluşumu nedeniyle kısa süreli tıkanıklık ve düşük kan akımı olduğunda görülen geçici bir felç durumudur. Belirtileri inmede görülenlerle benzerdir; fakat sadece birkaç dakika veya saat sürer ve sonra kaybolur. Geçici iskemik atak belirtileri şunları içerebilir:- Ani görme kaybı, bulanık görme veya bir veya iki gözde görmede zorluk
- Yüzün bir tarafında, vücudun bir tarafında veya bir kol veya bacakta zayıflık, karıncalanma veya uyuşma
- Yürümede zorluk, denge kaybı, koordinasyon eksikliği Ani gelişen baş dönmesi
- Bilinç bulanıklığı
- Afazi adı verilen konuşma güçlüğü
- Ani gelişen şiddetli baş ağrısı
- Hafıza ile ilgili sorunlar
- Yutma zorluğu (Disfaji)
Geçici iskemik atak, tıbbi bir acil durumdur; çünkü büyük ve kalıcı inmeye ilerleyebilir ve bunu tahmin etmek imkansızdır. Bu sebeple yukarıdaki belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız derhal 112’yi arayarak acil yardım çağırmanız hayati önem taşır. Araştırmalardan elde edilen bulgulara göre, geçici iskemik atak geçiren bir kişinin, büyük bir inme geçirme ihtimali, normal popülasyona göre 10 kat artmıştır.
Şah damarı tıkanıklığı stent takılması nasıl yapılır?
Karotis anjiyoplasti ve stentleme, beyne kan akışını sağlamak için tıkalı arterleri açmak amacıyla uygulanan bir prosedürdür. Genellikle inmeyi tedavi etmek veya önlemek için yapılır. İşlem sırasında genel anestezi uygulanmaz. Hasta uyanıktır ve damardan çeşitli sakinleştirici ilaçlar verilerek işleme başlanır. Stent uygulaması kasık damarlarından kateter adı verilen ince uzun borularla girilerek yapılır. Bu kateter içinden geçirilen kılavuz telle tıkanıklığın bulunduğu bölgeye ulaşılır. Tel üzerinden özel bir balon kateter ile hasta damara ulaşılıp anjiyoplasti adı verilen bir işlem uygulanır. Anjiyoplasti balonun şişirilip indirilmesiyle damardaki darlığın azaltılması işlemine denir. Daha sonra stent denilen özel bir tüp tekrar oluşmasını önlemek amacıyla darlığın olduğu kısma yerleştirilir.
