Vücudumuzdaki hücrelerin büyümesi ve bölünmesi sınırlı olup, bu durumu kromozomlar aracılığıyla iletilen genetik bilgi ve hücrelerin birbirleri olan iletişimi sağlar.
Hücre bölünmesinin devam etmesi sonucu ortaya çıkan kitleye tümör adı verilir.
Tümör latince kökenli bir kelime olup şişlik, yumru, ur anlamına gelmektedir.
Tümörler iyi huylu (benign) ve kötü huylu (malign) tümörler olmak üzere ikiye ayrılır.
İyi huylu tümörler genellikle başka organlara yayılım yapmazlar ve büyümeleri belli bir noktaya ulaşınca durabilir.
Kanser adı verilen kötü huylu tümörler ise sürekli bölünerek çoğalmaya devam eder ve başka organlara metastaz yapma eğilimindedirler.
Tümörler vücudumuzdaki hemen her hücreden kaynaklanabilir.
Bazı kanser türleri (küçük hücreli akciğer kanseri, pankreas kanseri gibi) çok kısa sürede büyük boyutlara ulaşarak erken dönemde başka organlara yayılım gösterebilirler.
Kanserler genellikle kan damarları, lenf damarları veya komşuluk yoluyla yayılım gösterirler. Örneğin barsak toplardamarlarındaki kan karaciğere aktığından, barsak kanserleri en çok karaciğere yayılım gösterirler.
Tümörlerin, yayılım olmadan erken teşhisi tedavi açısından çok önemlidir.
Tümör tedavilerinde uygun tedavi yönteminin belirlenmesinde tıbbi bölümler arası işbirliği çok önemlidir.
Kanser nedenleri
Sigara ve alkol
Çevre kirliliği ve radyasyon
Beslenme alışkanlıkları
Genetik faktörler
Uzun süreli sıkıntı ve stres
Kimyasal maddeler
Ultraviyole ışınları
En sık görülen kanser türleri
Erkeklerde; Akciğer, prostat, kalın barsak, mide, deri, pankreas
Kadınlarda; Meme, akciğer, kalın barsak, serviks, over, mide ve pankreas
Tümörleri Saptamada Kullanılan Görüntüleme Yöntemleri
Cerrahi olarak tümör dokusunun çıkarılması ve patoloji laboratuvarında incelenmesi işlemidir.
Açık biyopsi
Parça biyopsisi (Tru Cut Biyopsi) Lokal anestezi sonrası tümörlü dokudan özel iğnelerle parçalar alınması işlemidir.
İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB) Lokal anestezi sonrası enjektör iğnesi gibi ince iğnelerle tümörlü dokudan örnek alınması işlemidir.
Fırça Biyopsi (Brush Biyopsi) Küçük bir fırçaya benzer özel materyallerin tümörlü dokuya sürülerek örnekler alınması işlemidir.
Forceps Biyopsi Sindirim sistemi ve safra kanalı gibi yapılarda bulunan tümörlerden özel cihazlarla parça alınması işlemidir.
Girişimsel Tümör Tedavilerinin Avantajları
İşlemler genellikle lokal anestezi ve sedasyon altında gerçekleştirilir.
İşlemler görüntüleme yöntemleri kılavuzluğunda, tümör dokusu görüntülenerek yapılır.
Hastanede kalış süresi daha kısadır.
İşlemler iğne deliği kadar küçük bir noktadan gerçekleştirilir.
Yan etkileri daha azdır.
Girişimsel Tümör Tedavi Yöntemleri
Embolizasyon tedavileri
Tümörü besleyen atardamarları tıkayarak tedavi etme işlemdir.
İşlemler anjio yöntemiyle yapılır.
Genellikle kasık bölgesindeki atardamardan girilerek damar kılıfı yerleştirilmesini takiben kateter adı verilen çok ince borucuklarla tümörü besleyen damarların içerisine damar tıkayıcı maddeler verilerek kapatılmasıdır.
Beslenmesi bozulan tümör dokusu küçülmeye başlar ve zamanla yok olur.
Basit Embolizasyon
Tümörü besleyen atardamarların içerisine sadece damar tıkayıcı çok küçük kürecikler verilmesi işlemidir.
Daha çok myom, prostat ve kas-iskelet sistemi tümörlerinde uygulanır.
Kemoembolizasyon
Embolizasyon yöntemindeki gibi işlemler uygulanır. Farklı olarak bu işlemde damar içerisine, damar tıkayıcı küreciklerle birleştirilmiş kemoterapötik ilaçlar verilir.
Karaciğer tümörlerinde uygulanır.
Radyoembolizasyon
Özel küreciklere yüklenmiş radyoaktif maddenin direkt olarak tümör dokusunu besleyen atardamarların içerisine verilmesi işlemidir.
Karaciğer tümörlerinde uygulanır.
Ablasyon tedavileri
Ablasyon kelime anlamı olarak aşındırıcı bir işlemle bir maddenin başka bir maddeden uzaklaştırılarak imha edilmesi işlemi demektir.
Özel iğnelerin tümör dokusu içerisine yerleştirilmesi ve farklı enerji türleri kullanılarak tümör dokusunun yüksek sıcaklıklarda yakılarak ya da çok düşük sıcaklıklarda dondurularak ortadan kaldırılması işlemleridir.
Alkol Ablasyon
Tümör dokusunun içerisine ince iğneler ile girilip saf alkol verilerek tümör hücrelerinin yapısını bozmak ve ortadan kaldırmak amacıyla uygulanır.
Günümüzde daha çok kistik tümörlerde uygulanmaktadır.
Lazer Ablasyon
Lazer ışınları kullanılarak tümör hücrelerinin tahrip edilmesi işlemidir.
Özellikle tiroid nodüllerinde kullanılmaktadır.
Radyofrekans Ablasyon
Tümör dokusunun radyofrekans dalgaları yayan özel iğneler yerleştirilerek yakılması işlemdir.
Daha çok karaciğer, akciğer, böbrek, tiroid tümörlerinde kullanılır.
Mikrodalga Ablasyon
Tümör dokusunun elektromanyetik dalgalar yayan özel iğneler yerleştirilerek tahrip edilmesi işlemidir.
Daha çok karaciğer, akciğer, böbrek, tiroid tümörlerinde kullanılır.
Kriyoablasyon
Tümör dokusunun, içerisinden argon gazı geçirilebilen özel iğneler yerleştirilerek dondurulması ve tümör hücrelerinin tahrip edilmesi işlemidir.
Daha çok akciğer, böbrek, kas-iskelet sistemi, meme ve pankreas tümörlerinde kullanılır.